1 فایل پیوست
جرقهای که حرکت میآفریند
ساختمان شمع
هر چند در سالهای اخیر پیشرفتهایی در زمینه شمع مورد استفاده در خودروها حاصل شده است اما ساختار کلی شمع خودروها دارای اجزاء زیر است.
- پیچ اتصال Terminal
بالاترین قسمت شمع قسمتی است که وایر به آن متصل میشود.
- عایق Insulator
عايق شمع از جنس نوعی سراميك است كه در برابر حرارت، فشار و ولتاژ بالا بسيار مقاوم است. این عایق علاوه بر نگه داشتن الکترود شمع، به عنوان یک محافظ برای آن و نیز دیگر قسمتهای شمع است. عايق بايد در مقابل حرارت زياد، خنك شدن و لرزش مقاومت داشته باشد قسمت بالايی عايق كه در معرض گرد و خاك است بايد هميشه تميز نگه داشته شود تا از هدر رفتن الكتريسته جلوگيری شود. در بعضی از انواع شمعها، عايقهای پشتهای وجود دارند كه گهگاه میتوان از طريق اين پشته آلودگیهای جمع شده را دور انداخت. در نظر داشته باشید شمع خودرو از یک سو در محل انفجار مخلوط سوخت و هوا قرار دارد و از سوی دیگر با محیط خارج از موتور مرتبط است و این عایق دو محیط را از هم جدا میکند.
- واشر Seal
جهت جلوگیری از نشت احتراق در نقطه اتصال شمع و محفظه موتور مورد استفاده قرار میگیرد.
- صفحه فلزی Metal Case
هر شمع از یک قسمت فلزی شش گوش تشکیل شده است تا شمع به طور محکم در جای خود نصب شود.
- الکترود مرکزی Central Electrode
الکترود مرکزی در درون عایق سرامیکی قرار دارد و در مقابل فشار بالا تا ٤٠ اتمسفر و حرارت بالا تا ٢٠٠٠ درجه سانتيگراد مقاوم است. الكترود ميانی شمعهای جديد دو تكه بوده و واير شمع به قسمت بالای آن متصل میباشد، قسمت پايينی تا داخل اتاقك احتراق ادامه پيدا میكند. جنس الكترودها از فلز ديرگدازی مانند آلياژ نيكل و يا آلياژ آهن و كروم است كه هم هادی جريان الكتريسيته خوبی بوده و نيز مقاومت حرارتی بالایی دارد. استفاده از فلزات دیگر مانند ایریدیم نیز رواج پیدا کرده است هر چند به دلیل قیمت بالا هنوز عمومیت ندارد. به طور کلی فلز مورد استفاده باید بتواند در مقابل دمای بسیار بالا مقاومت کرده و جریان را نیز از خود عبور دهد.
- الکترود کناری Side (Ground, Earth) Electrode
الكترود كناری به پوسته فلزی متصل است و فاصله ای بین آن و الکترود مرکزی وجود دارد (این فاصله را فاصله دهانه شمع میگویند) .فاصله بين دهانه دو الكترود شمع، نخستين عامل جرقهزنی است. اين فاصله بايد مطابق خصوصيات موتور باشد و توسط فیلر مناسب میتوان آن را تنظیم کرد. اگر فاصله دو الكترود خيلی كم باشد، جرقه ضعيف شده و موجب بد كار كردن و روشن نشدن موتور میشود و اگر این فاصله زیاد باشد ممکن است شمع نتواند جرقه بزند. به همین دلیل اگر نیاز به باز کردن شمع خودرو داشتید مراقب باشید هیچ ضربهای به الکترودها نخورد.
انواع شمع
شمعها از نظر دما به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- شمع سرد Cold Plug
این نوع شمعها در موتورهای با اسببخار بالا مورد استفاده قرار میگیرد. این شمعها دارای عایق کمتری هستند در نتیجه حرارت را سریعتر از محفظه احتراق به محیط بیرون منتقل میکنند.
- شمع گرم Hot Plug
شمع گرم دارای ایزولاسیون بیشتری است و به طور استاندارد در بیشتر موتورها مورد استفاده قرار میگیرد. این شمعها به گونهای طراحی شدهاند تا دما به اندازه کافی در قسمت سرامیکی کنترل شود تا رسوبات روغن و کربن در دمای بالاتری بسوزند.
شمع از نظر ساختار جدید و کاربرد آنها
- شمع سوپر يا ترموالاستيك (CU-Electrode):
تکنولوژی استفاده شده در این شمعها بالا است و الکترود استفاده شده در آن از جنس آلياژی Copper-Core است. این شمعها رسانایی حرارتی بالاتر و نیز مقاومت در برابر رسوبگیری بهتری دارند. از دیگر ویژگیهای این نوع شمع میتوان به طول عمر بیشتر، کاهش در آلودگی هوا و نیز جرقه دقيق و مطمئن به محض استارت زدن، به ويژه در هوای سرد اشاره کرد.
-شمع (سه الكترود) مسابقهای يا سه پلاتينه (D):
مهمترین نقاط تمایز این شمعها افزایش سطوح جانبی الکترودها میباشد که این خود منجر به کاهش سایش میشود. در نتیجه فاصله بين الكترودها ثابت و به تبع آن ولتاژ موردنياز برای احتراق مخلوط سوخت و هوا تقريباًَ ثابت میماند.
- شمع با الكترود پلاتين (P):
الكترود مركزی اينگونه شمعها از آلياژهای پلاتینی مقاوم به سايش كه تحت عمليات خاصی توليد شدهاند، ساخته میشود. همان طور که میدانید، آلياژ پلاتين هادی حرارتی و الكتریکی خوبی است بنابراین سرعت سايش الكترود مركزی در اثر خوردگی، سايش و سوختن (در نتيجه جرقهزدن) به مقدار بسیار زیادی کاهش پیدا میکند. عوامل فوق سبب میشود فاصله بين الكترودها و ولتاژ موردنياز برای احتراق تقريباً ثابت بماند. این شمعها روشن شدن موتور را آسانتر میكنند و مصرف سوخت پايينتر و بهرهوری بالاتری دارند.
به نقل از دنیای خودرو